Karakterisering van immuuncel-afgeleide extracellulaire vesicles en het bestuderen van functionele impact op celmilieu
Summary
Het onderhavige rapport belicht chronologische eisen voor extracellulaire vesicle (EV) isolatie van microglia of bloedmacrofagen. Microglia-afgeleide EV’s werden geëvalueerd als regelgevers van de neurite uitgroei, terwijl bloed macrofaag-afgeleide EV’s werden bestudeerd in de controle van C6 glioom cel invasie in in vitro testen. Het doel is om deze EV-functies als immuunbemiddelaars in specifieke micro-omgevingen beter te begrijpen.
Abstract
De neuro-inflammatoire toestand van het centrale zenuwstelsel (CNS) speelt een belangrijke rol in fysiologische en pathologische omstandigheden. Microglia, de inwonende immuuncellen in de hersenen, en soms de infiltrerende beenmerg-afgeleide macrofagen (BMDMs), reguleren het ontstekingsprofiel van hun micro-omgeving in het CNS. Men aanvaardt nu dat de extracellulaire vesicle (EV) populaties uit immuuncellen fungeren als immuunbemiddelaars. Zo zijn hun verzameling en isolatie belangrijk om hun inhoud te identificeren, maar ook hun biologische effecten op ontvangende cellen te evalueren. De huidige gegevens benadrukken chronologische vereisten voor EV-isolatie van microgliacellen of bloedmacrofagen, waaronder de ultracentrifugatie en grootte-uitsluiting chromatografie (SEC) stappen. Een niet-gerichte proteomische analyse liet de validatie van eiwithandtekeningen als EV-markers toe en karakteriseerde de biologisch actieve EV-inhoud. Microglia-afgeleide EV’s werden ook functioneel gebruikt op de primaire cultuur van neuronen om hun belang als immuunbemiddelaars in de neurite uitgroei te beoordelen. De resultaten toonden aan dat microglia-afgeleide EV’s bijdragen aan het vergemakkelijken van de neurite uitgroei in vitro. Tegelijkertijd werden bloed macrofaag-afgeleide EV’s functioneel gebruikt als immuunbemiddelaars in sferoïde culturen van C6 glioomcellen, de resultaten waaruit blijkt dat deze EV’s de gliomacelinvasie in vitro controleren. Dit rapport belicht de mogelijkheid om de EV-gemedieerde immuuncelfuncties te evalueren, maar ook de moleculaire basis van een dergelijke communicatie te begrijpen. Deze ontcijfering kan het gebruik van natuurlijke vikjes en/of de in vitro voorbereiding van therapeutische vikjes bevorderen om immuuneigenschappen in de micro-omgeving van CNS-pathologieën na te bootsen.
Introduction
Veel neuropathologieën zijn gerelateerd aan de neuro-inflammatoire toestand die een complex mechanisme is dat steeds meer wordt overwogen, maar nog steeds slecht begrepen omdat de immuunprocessen divers zijn en afhankelijk zijn van de celomgeving. De CNS-aandoeningen hebben immers niet systematisch dezelfde activeringssignalen en immuuncelpopulaties en dus zijn de pro- of ontstekingsremmende reacties moeilijk te beoordelen als oorzaken of gevolgen van pathologieën. De hersenen resident macrofagen genaamd “microglia” lijken te zijn op de interface tussen het zenuwstelsel en het immuunsysteem1. Microglia hebben een myeloïde oorsprong en zijn afgeleid van de dooier zak tijdens primitieve hematopoiesis om de hersenen te koloniseren, terwijl perifere macrofagen zijn afgeleid van de foetale lever tijdens definitieve hematopoiesis te worden perifere macrofagen2. De microglia cellen communiceren met neuronen en neuron-afgeleide gliacellen zoals astrocyten en oligodendrocyten3. Verschillende recente studies hebben aangetoond dat microglia betrokken zijn bij neuronale plasticiteit tijdens cns-ontwikkeling en adult tissue homeostase, en ook in de ontstekingstoestand geassocieerd met neurodegeneratieve ziekten4,5. Anders kan de integriteit van de bloedhersenbarrière worden aangetast in andere CNS-pathologieën. De immuunresponsen, vooral bij de glioblastoom multiforme kanker, worden niet alleen ondersteund door microgliacellen omdat de bloedhersenbarrière wordt gereorganiseerd door angiogene processen en de aanwezigheid van lymfevaten6,7. Daarom vindt een grote beenmerg-afgeleide macrofagen (BMDMs) infiltratie plaats in de hersentumor gedurende tumorafhankelijke angiogenese mechanismen8. De kankercellen oefenen een aanzienlijke invloed uit op geïnfiltreerde BMDMs wat leidt tot immunosuppressieve eigenschappen en tumorgroei9. Zo is de communicatie tussen de immuuncellen en hun hersenen micro-omgeving is moeilijk te begrijpen als de cel oorsprong en activering signalen zijn divers10,11. Het is dus interessant om de functies van immuuncel-geassocieerde moleculaire handtekeningen in fysiologische omstandigheden te vatten. In dit verband kan de celcelcommunicatie tussen immuuncellen en celmicro-omgeving worden bestudeerd door het vrijkomen van extracellulaire adereilanden (EV’s).
De EV’s worden meer en meer bestudeerd in de regulatie van immuunfuncties in gezonde en pathologische aandoeningen12,13. Er kan rekening worden gehouden met twee populaties, exosomen en microvesicles. Ze presenteren verschillende biogenese en grootte bereiken. De exosomen zijn vesicles van ~ 30-150 nm diameter en worden gegenereerd uit het endosomale systeem en uitgescheiden tijdens de fusie van multivesiculaire lichamen (MVBs) met het plasmamembraan. De microvesicles zijn ongeveer 100-1.000 nm in diameter en worden gegenereerd door een naar buiten ontluikende uit de cel plasma membraan14. Omdat de exosoom versus microvesicle discriminatie is nog steeds moeilijk te realiseren op basis van de grootte en moleculaire patronen, zullen we alleen gebruik maken van de term EV’s in het huidige rapport. De ev-geassocieerde communicatie in het CNS vertegenwoordigt een voorouderlijk mechanisme sinds studies hun betrokkenheid bij ongewervelde soorten, waaronder aaltjes, insecten of annelids15,16. Bovendien tonen de resultaten waaruit blijkt dat EV’s kunnen communiceren met cellen van verschillende soorten, dat dit mechanisme een sleutelslotsysteem is, dat eerst gebaseerd is op oppervlaktemolecuulherkenning tussen vesicles en ontvangende cellen en vervolgens de opname van bemiddelaars16,17. De EV’s bevatten namelijk veel moleculen zoals eiwitten (bijvoorbeeld enzymen, signaaltransductie, biogenesefactor), lipiden (bijvoorbeeld ceramide, cholesterol) of nucleïnezuren (bijvoorbeeld DNA, mRNA of miRNAs) die fungeren als directe of indirecte regelgevers van de ontvangende celactiviteiten14. Daarom werden ook methodologische studies uitgevoerd op immuuncellen om EV’s te isoleren en hun eiwithandtekeningen volledig te karakteriseren18,19.
De vroegste studies toonden het vrijkomen van exosomen uit primaire gekweekte rat microglia als een induceerbaar mechanisme na een Wnt3a- of serotonine-afhankelijke activering20,21. Functioneel in het CNS, microglia-afgeleide EV’s reguleren de synaptische blaasjes release door presynaptische terminals in neuronen bij te dragen aan de controle van de neuronale prikkelbaarheid22,23. Microglia-afgeleide EV’s kunnen ook cytokines-gemedieerde ontstekingsrespons verspreiden in grote hersengebieden24,25. Belangrijk is dat de diverse ligands voor tol-achtige receptor familie specifieke producties van EV’s in de microglia26kan activeren. Bijvoorbeeld, in vitro studies tonen aan dat LPS-geactiveerde microglia BV2 cellijnen differentiële EV-inhoud produceren, waaronder pro-inflammatoire cytokines27. Daarom kan de functionele diversiteit van immuuncelsubpopulaties in de CNS, microglia en het infiltreren van BMDMs, worden geëvalueerd door middel van hun eigen EV-populaties, waaronder de EV-impact op de ontvangende cellen en de identificatie van EV-inhoud.
We beschreven eerder methoden om de functionele eigenschappen van microglia- en BMDM-afgeleide EV’s te evalueren na hun isolatie16,19. In dit rapport stellen we voor om onafhankelijk het effect van microglia-afgeleide EV’s op neuritische uitgroei en het effect van macrofaag-afgeleide EV’s op de controle van glioomcelaggregaten te evalueren. Deze studie stelt ook een brede proteomische analyse van de EV-breuken voor om de EV-isolatieprocedure te valideren en de biologisch actieve eiwithandtekeningen te identificeren. De gunstige effecten en het moleculair ontcijferen van EV-inhoud kunnen helpen hun mogelijke manipulatie en gebruik als therapeutische middelen in hersenaandoeningen.
Protocol
Representative Results
Discussion
Het centrale zenuwstelsel (CNS) is een complex weefsel waarin cel-naar-cel communicatie normale neuronale functies reguleert die nodig zijn voor homeostase30. EV’s worden nu op grote schaal bestudeerd en beschreven als belangrijke moleculaire ladingen voor cel-naar-cel communicatie31. Ze leveren specifiek een cocktail van bemiddelaars aan ontvangende cellen waardoor hun functies in gezonde en pathologische omstandighedenbeïnvloeden 32. Recente studi…
Disclosures
The authors have nothing to disclose.
Acknowledgements
Het gepresenteerde werk werd ondersteund door de Ministère de L’Education Nationale, de L’Enseignement Supérieur et de la Recherche en INSERM. We erkennen dankbaar de BICeL- Campus Scientific City Facility voor toegang tot instrumenten en technische adviezen. Wij erkennen jean-Pascal Gimeno, Soulaimane Aboulouard en Isabelle Fournier dankbaar voor de mass spectrometrie hulp. Wij erkennen met dank aan Tanina Arab, Christelle van Camp, Francoise le Marrec-Croq, Jacopo Vizioli en Pierre-Eric Sautière voor hun sterke bijdrage aan de wetenschappelijke en technische ontwikkelingen.
Materials
| 12% Mini-PROTEAN TGX Precast Protein Gels | Bio-rad | 4561045EDU | |
| Acetonitrile | Fisher Chemicals | A955-1 | |
| Amicon 50 kDa centrifugal filter | Merck | UFC505024 | |
| Ammonium bicarbonate | Sigma-Aldrich | 9830 | |
| HSP90 α/β antibody (RRID: AB_675659) | Santa-cruz | sc-13119 | |
| B27 Plus supplement | Gibco | A3582801 | |
| BenchMixer V2 Vortex Mixer | Benchmark Scientific | BV1003 | |
| Bio-Rad Protein Assay Dye Reagent Concentrate (Bradford) | Bio-Rad | 5000006 | |
| C18 ZipTips | Merck Millipore | ZTC18S096 | |
| C6 rat glioma cell | ATCC | ATCC CCL-107 | |
| Canonical tubes | Sarstedt | 62.554.002 | |
| Centrifuge | Eppendorf | 5804000010 | |
| CO2 Incubator | ThermoFisher | ||
| Confocal microscope LSM880 | Carl Zeiss | LSM880 | |
| Cover glass | Marienfeld | 111580 | |
| Culture Dish (60 mm) | Sarstedt | 82.1473 | |
| Dithiothreitol | Sigma-Aldrich | 43819 | |
| DMEM | Gibco | 41966029 | |
| EASY-nLC 1000 Liquid Chromatograph | ThermoFisher | ||
| Electron microscope JEM-2100 | JEOL | ||
| Ethylene glycol-bis(2-aminoethylether)-N,N,N′,N′-tetraacetic acid | Sigma-Aldrich | 03777-10G | |
| Ethylenediaminetetraacetic acid | Sigma-Aldrich | ED-100G | |
| Exo-FBS | Ozyme | EXO-FBS-50A-1 | Exosome depleted FBS |
| ExoCarta database (top 100 proteins of Evs) | http://www.exocarta.org/ | ||
| Fetal Bovine Serum | Gibco | 16140071 | |
| Fetal Horse Serum | Biowest | S0960-500 | |
| Filtropur S 0.2 | Sarstedt | 83.1826.001 | |
| Fisherbrand Q500 Sonicator with Probe | Fisherbrand | 12893543 | |
| FlexAnalysis | Brucker | ||
| Fluorescence mounting medium | Agilent | S3023 | |
| Formic Acid | Sigma-Aldrich | 695076 | |
| Formvar-carbon coated copper grids | Agar scientific Ltd | AGS162-3 | |
| Glucose | Sigma-Aldrich | G8769 | |
| Glutaraldehyde | Sigma-Aldrich | 340855 | |
| Hoechst 33342 | Euromedex | 17535-AAT | |
| Idoacetamide | Sigma-Aldrich | I1149 | |
| InstantBlue Coomassie Protein Stain | Expedeon | ISB1L | |
| Invert light microscope CKX53 | Olympus | ||
| L-glutamine | Gibco | 25030-024 | |
| LabTek II 8 wells | Nunc | 154534 | |
| Laemmli 2X | Bio-Rad | 1610737 | |
| Laminin | Corning | 354232 | |
| MaxQuant software (proteins identification software) | https://maxquant.net/maxquant/ | ||
| MBT Polish stell | Brucker | 8268711 | |
| MEM 10X | Gibco | 21090-022 | |
| Methylcellulose | Sigma-Aldrich | M6385-100G | |
| MiliQ water | Merck Millipore | ||
| Milk | Regilait | REGILAIT300 | |
| Mini PROTEAN Vertical Electrophoresis Cell | Bio-Rad | 1658000FC | |
| MonoP FPLC column | GE Healthcare | no longer available | |
| Nanosight NS300 | Malvern Panalytical | NS300 | |
| NanoSight NTA software v3.2 | Malvern Panalytical | ||
| NanoSight syringe pump | Malvern Panalytical | ||
| Neurobasal | Gibco | 21103-049 | |
| Nitrocellulose membrane | GE Healthcare | 10600007 | |
| Nonidet P-40 | Fluka | 56741 | |
| Nunc multidish 24 wells | ThermoFisher | 82.1473 | |
| Paraformaldehyde | Electro microscopy Science | 15713 | |
| PC-12 cell line | ATCC | ATCC CRL-1721 | |
| Penicillin-Streptomycin | Gibco | 15140-122 | |
| Peptide calibration mix | LaserBio Labs | C101 | |
| Peroxidase AffiniPure Goat Anti-Mouse IgG (H+L) | Jackson ImmunoResearch | 115-035-003 | |
| Perseus software (Processing of identified proteins) | https://maxquant.net/perseus/ | ||
| Phalloidin-tetramethylrhodamine conjugate | Santa-cruz | sc-362065 | |
| Phenylmethanesulfonyl fluoride | Sigma-Aldrich | 78830 | |
| Phosphate Buffer Saline | Invitrogen | 14190094 | no calcium, no magnesium |
| pluriStrainer M/ 60 µm | pluriSelect | 43-50060 | |
| Poly-D-lysine | Sigma-Aldrich | P6407 | |
| Polycarbonate centrifuge tubes | Beckman Coulter | 355651 | |
| Protease Inhibitor | Sigma-Aldrich | S8830-20TAB | |
| PureCol | Cell Systems | 5005 | |
| Q-Exactive mass spectrometer | ThermoFisher | ||
| rapifleX mass spectrometer | Brucker | ||
| Rat cortical neurons | Cell Applications | R882N-20 | Cell origin : Derived from cerebral cortices of day 18 embryonic Sprague Dawley rat brains |
| Rat Macrophage & Microglia Culture Medium | Cell Applications | R620K-100 | Cell orgin : Normal healthy Rat bone marrow |
| Rat primary macrophages | Cell Applications | R8818-10a | |
| Rat primary microglia | Lonza | RG535 | |
| Sepharose CL-2B | GE Healthcare | 17014001 | |
| Sequencing Grade Modified Trypsin | Promega | V5111 | |
| Slide | Dustsher | 100204 | |
| Sodium Chloride | Scharlau | SO0227 | |
| Sodium Dodecyl Sulfate | Sigma-Aldrich | L3771 | |
| Sodium Fluoride | Sigma-Aldrich | S7920-100G | |
| Sodium hydroxide | Scharlab | SO0420005P | |
| Sodium pyrophosphate | Sigma-Aldrich | S6422-100G | |
| SpeedVac Vacuum Concentrator | ThermoFisher | ||
| String software (functional protein association networks) | https://string-db.org/ | ||
| SuperSignal West Dura extended Duration Substrate | ThermoFisher | 34075 | |
| Syringe 1.0 mL | Terumo | 8SS01H1 | |
| Trans-Blot SD Semi-Dry Transfer cell | Bio-Rad | 1703940 | |
| Trifluoroacetic acid | Sigma-Aldrich | T6508 | |
| Tris | Interchim | UP031657 | |
| Tris-Glycine | Euromedex | EU0550 | |
| Tween 20 | Sigma-Aldrich | P2287 | |
| Ultracentrifuge | Beckman Coulter | A95765 | |
| Ultracentrifuge Rotor 70.1 Ti | Beckman Coulter | 342184 | |
| Uranyl acetate | Agar Scientific Ltd | AGR1260A | |
| Whatman filter paper | Sigma-Aldrich | WHA10347510 | |
| α-Cyano-4-hydroxycinnamic acid | Sigma-Aldrich | C2020-25G |
References
- Thion, M. S., Ginhoux, F., Garel, S. Microglia and early brain development: An intimate journey. Science. 362 (6411), 185-189 (2018).
- Ginhoux, F., et al. Fate mapping analysis reveals that adult microglia derive from primitive macrophages. Science. 330 (6005), 841-845 (2010).
- Sankowski, R., Mader, S., Valdes-Ferrer, S. I. Systemic Inflammation and the Brain: Novel Roles of Genetic, Molecular, and Environmental Cues as Drivers of Neurodegeneration. Frontiers in Cellular Neuroscience. 9, (2015).
- Chakrabarty, S., Kabekkodu, S. P., Singh, R. P., Thangaraj, K., Singh, K. K., Satyamoorthy, K. Microglia in health and disease. Cold Spring Harb. Perspect. Biol. 43 (3), 25-29 (2015).
- Sankowski, R., Mader, S., Valdés-Ferrer, S. I. Systemic inflammation and the brain: novel roles of genetic, molecular, and environmental cues as drivers of neurodegeneration. Frontiers in cellular neuroscience. 9, 28 (2015).
- Engelhardt, B., Vajkoczy, P., Weller, R. O. The movers and shapers in immune privilege of the CNS. Nature Immunology. 18 (2), 123-131 (2017).
- Louveau, A., et al. Structural and functional features of central nervous system lymphatic vessels. Nature. 523 (7560), 337-341 (2015).
- Domingues, P., et al. Tumor infiltrating immune cells in gliomas and meningiomas. Brain, Behavior, and Immunity. 53, 1-15 (2016).
- Hambardzumyan, D., Gutmann, D. H., Kettenmann, H. The role of microglia and macrophages in glioma maintenance and progression. Nature Neuroscience. 19 (1), 20-27 (2016).
- Thion, M. S., et al. Microbiome Influences Prenatal and Adult Microglia in a Sex-Specific Manner. Cell. 172 (3), 500-516 (2018).
- Hammond, T. R., et al. Single-Cell RNA Sequencing of Microglia throughout the Mouse Lifespan and in the Injured Brain Reveals Complex Cell-State Changes. Immunity. 50 (1), 253-271 (2019).
- Rajendran, L., et al. Emerging Roles of Extracellular Vesicles in the Nervous System. The Journal of Neuroscience. 34 (46), 15482-15489 (2014).
- Gupta, A., Pulliam, L. Exosomes as mediators of neuroinflammation. Journal of Neuroinflammation. 11 (1), 68 (2014).
- van Niel, G., D’Angelo, G., Raposo, G. Shedding light on the cell biology of extracellular vesicles. Nature Reviews Molecular Cell Biology. 19 (4), 213-228 (2018).
- Budnik, V., Ruiz-cañada, C., Wendler, F. Extracellular vesicles round off communication in the nervous system. Nature Reviews Neurosciences. 17, 160-172 (2016).
- Raffo-Romero, A., et al. Medicinal Leech CNS as a Model for Exosome Studies in the Crosstalk between Microglia and Neurons. International Journal of Molecular Sciences. 19 (12), 4124 (2018).
- Zhou, Y., et al. Exosomes Transfer Among Different Species Cells and Mediating miRNAs Delivery. Journal of Cellular Biochemistry. 118 (12), 4267-4274 (2017).
- Arab, T., et al. Proteomic characterisation of leech microglia extracellular vesicles (EVs): comparison between differential ultracentrifugation and OptiprepTM density gradient isolation. Journal of extracellular vesicles. 8 (1), 1603048 (2019).
- Murgoci, A. -. N., et al. Brain-Cortex Microglia-Derived Exosomes: Nanoparticles for Glioma Therapy. ChemPhysChem. 19 (10), 1205-1214 (2018).
- Glebov, K., et al. Serotonin stimulates secretion of exosomes from microglia cells. Glia. 63 (4), 626-634 (2015).
- Hooper, C., et al. Wnt3a induces exosome secretion from primary cultured rat microglia. BMC Neuroscience. 13 (1), 144 (2012).
- Gabrielli, M., et al. Active endocannabinoids are secreted on extracellular membrane vesicles. EMBO reports. 16 (2), 213-220 (2015).
- Antonucci, F., et al. Microvesicles released from microglia stimulate synaptic activity via enhanced sphingolipid metabolism. The EMBO Journal. 31 (5), 1231-1240 (2012).
- Frühbeis, C., Fröhlich, D., Kuo, W. P., Krämer-Albers, E. -. M. Extracellular vesicles as mediators of neuron-glia communication. Frontiers in Cellular Neuroscience. 7, 182 (2013).
- Prada, I., et al. Glia-to-neuron transfer of miRNAs via extracellular vesicles: a new mechanism underlying inflammation-induced synaptic alterations. Acta neuropathologica. 135 (4), 529-550 (2018).
- Takenouchi, T., et al. Extracellular ATP induces unconventional release of glyceraldehyde-3-phosphate dehydrogenase from microglial cells. Immunology Letters. 167 (2), 116-124 (2015).
- Yang, Y., Boza-Serrano, A., Dunning, C. J. R., Clausen, B. H., Lambertsen, K. L., Deierborg, T. Inflammation leads to distinct populations of extracellular vesicles from microglia. Journal of Neuroinflammation. 15 (1), 168 (2018).
- Duhamel, M., et al. Paclitaxel Treatment and Proprotein Convertase 1/3 (PC1/3) Knockdown in Macrophages is a Promising Antiglioma Strategy as Revealed by Proteomics and Cytotoxicity Studies. Molecular & Cellular Proteomics. 17 (6), 1126-1143 (2018).
- Pool, M., Thiemann, J., Bar-Or, A., Fournier, A. E. NeuriteTracer: A novel ImageJ plugin for automated quantification of neurite outgrowth. Journal of Neuroscience Methods. 168 (1), 134-139 (2008).
- Domingues, H. S., Portugal, C. C., Socodato, R., Relvas, J. B. Oligodendrocyte, Astrocyte, and Microglia Crosstalk in Myelin Development, Damage, and Repair. Frontiers in Cell and Developmental Biology. 4, 71 (2016).
- Rashed, M. H., et al. Exosomes: From Garbage Bins to Promising Therapeutic Targets. Int. J. Mol. Sci. Int. J. Mol. Sci. 18 (18), (2017).
- Yuana, Y., Sturk, A., Nieuwland, R. Extracellular vesicles in physiological and pathological conditions. Blood Reviews. 27 (1), 31-39 (2013).
- Frohlich, D., et al. Multifaceted effects of oligodendroglial exosomes on neurons: impact on neuronal firing rate, signal transduction and gene regulation. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 369 (1652), (2014).
- Krämer-Albers, E. -. M., et al. Oligodendrocytes secrete exosomes containing major myelin and stress-protective proteins: Trophic support for axons. Proteomics. Clinical applications. 1 (11), 1446-1461 (2007).
- Verderio, C., et al. Myeloid microvesicles are a marker and therapeutic target for neuroinflammation. Annals of Neurology. 72 (4), 610-624 (2012).
- Prada, I., Furlan, R., Matteoli, M., Verderio, C. Classical and Unconventional Pathways of Vesicular Release in Microglia. GLIA. 61, 1003-1017 (2013).
- Prinz, M., Priller, J. The role of peripheral immune cells in the CNS in steady state and disease. Nature Neuroscience. 20 (2), 136-144 (2017).
- Li, Q., Barres, B. A. Microglia and macrophages in brain homeostasis and disease. Nature Reviews Immunology. , (2017).
- Kennedy, B. C., et al. Tumor-Associated Macrophages in Glioma: Friend or Foe. Journal of Oncology. 2013, 1-11 (2013).
- Potolicchio, I., Carven, G. J., Xu, X., Stipp, C., Riese, R. J., Stern, L. J., Santambroggio, L. Proteomic Analysis of Microglia-Derived Exosomes: Metabolic Role of the Aminopeptidase CD13 in Neuropeptide Catabolism1. The Journal of Immunology. 175, 2237-2243 (2005).
- Turola, E., Furlan, R., Bianco, F., Matteoli, M., Verderio, C. Microglial microvesicle secretion and intercellular signaling. Frontiers in Physiology. 3, (2012).
- Cocucci, E., Meldolesi, J. Ectosomes and exosomes : shedding the confusion between extracellular vesicles. Trends in Cell Biology. 25 (6), 364-372 (2015).
- Théry, C., et al. Minimal information for studies of extracellular vesicles 2018 (MISEV2018): a position statement of the International Society for Extracellular Vesicles and update of the MISEV2014 guidelines. Journal of Extracellular Vesicles. 7 (1), 1535750 (2018).
- de Vrij, J., et al. Glioblastoma-derived extracellular vesicles modify the phenotype of monocytic cells. International Journal of Cancer. 137 (7), 1630-1642 (2015).
- van der Vos, K. E., et al. Directly visualized glioblastoma-derived extracellular vesicles transfer RNA to microglia/macrophages in the brain. Neuro-Oncology. 18 (1), 58-69 (2016).
